فروشگاه

پیش از تغییرات عمده کالبدی در ساختار شهری همدان توسط کارل فریش ( قبل از 1310 )  , بازار به عنوان استخوان بندی عمده شهر و 52 محله در اطراف آن , ساختار فضایی شهر را شکل می داد . ولی در دوران بعد ( از سال 1310 الی  1332 ) با تغییر ساختار شهر  و شکل گیری شهرسازی مدرن ,با ساخت یک میدان مرکزی در کنار مرکز شهر سابق و 6 محور منشعب از آن , ساختار استخوان بندی شهر دستخوش تغییرات عمده فضایی شده است . به گونه ایی که با وجود معایب و از هم گسیختگی کالبد تاریخی شهر , تصویر ذهنی جدید و نوع شناخت متفاوتی از شهر بوجود آمد .

همانطور هم که می دانیم  از منظر شهری و به خصوص شناخت شناسی شهری , شهر تلفیقی از عناصر قوی ( نشانه ها ) و عناصر خنثی است . که شهر همدان (بعد از سال 1332)  را می توان با چند نشانه قوی متشکل  از یک میدان مرکزی( هسته شهر ) و شش بازوی حاشیه آن  تجسم کرد که محله ها در میان آن گسترش یافته اند .  ولی آنچه این شناخت را کامل می کند جانمایی گونه ای از نشانه های شهری قدرتمند در امتداد هر یک از این محور های شهریست .  برخی از این نشانه ها بناهای ارزشمند شهری ( نشانه های مصنوع ) و برخی از آنها تپه ها و عوارض جغرافیایی شهر ( نشانه های طبیعی ) هستند .

همانطور هم که می دانیم  از منظر شهری و به خصوص شناخت شناسی شهری , شهر تلفیقی از عناصر قوی ( نشانه ها ) و عناصر خنثی است . که شهر همدان (بعد از سال 1332)  را می توان با چند نشانه قوی متشکل  از یک میدان مرکزی( هسته شهر ) و شش بازوی حاشیه آن  تجسم کرد که محله ها در میان آن گسترش یافته اند .  ولی آنچه این شناخت را کامل می کند جانمایی گونه ای از نشانه های شهری قدرتمند در امتداد هر یک از این محور های شهریست .  برخی از این نشانه ها بناهای ارزشمند شهری ( نشانه های مصنوع ) و برخی از آنها تپه ها و عوارض جغرافیایی شهر ( نشانه های طبیعی ) هستند .

با توجه به این موضوع به این تصویر ذهنی خواهیم رسید که خود تپه در جایگاه یک میراث و یک نشانه شهریست و حفظ ماهیت طبیعی تپه وظیفه اصلی در حفظ یک میراث شهری برای آیندگان خواهد بود و دخل و تصرف از طریق ساخت وساز و محوطه سازی روی تپه , الویت دوم را در استخوان بندی شهر خواهد  داشت . در نتیجه احیا و باز آفرینی ماهیت اصلی تپه به عنوان مولفه اصلی در برخورد با پروژه خواهد بود .

جهت ارائه راهکار برای این موضوع , ابتدا نگاهی به تاریخچه تپه می اندازیم , تپه ایی در یک محله نسبتا پایین شهر و همجوار با محله  مزدقینه ,که در طول سالها بدون توجه باقی مانده و نهایتا در سال 1382 با ساخت رصد خانه ابن صلاح به مساحت حدود 800 متر مربع بر ارتفاع آن و خاکبرداری و ایجاد فضای مسطح مرکزی،  ساختار مورفولوژیک تپه دستخوش مداخلاتی شده است , که سبب شده تپه به عنوان یک نشانه در ساختار فضایی شهر ماهیت و شاکله اولیه خود را به عنوان یک نشانه و از طرفی میراث شهری از دست دهد . در این راستا , اقدامات آینده پروژه را از منظری خواهیم دید که به بازافرینی و احیای ماهیت تپه , قبل از سال 1382 اشاره داشته باشد .